De gemeente werkt aan een opwaardering van bastion IX. Van heinde en ver is bekend wat op 1 april 1572 op deze historische locatie in Brielle is gebeurd. Op de locatie zelf is hier helaas weinig over terug te vinden. Het streven is om van bastion IX een (ontmoetings)plek te maken voor inwoners en bezoekers van Brielle. Een plek waar je als Briellenaar trots op bent, samenkomt en de geschiedenis kunt herbeleven.

Definitief ontwerp Noordpoort bastion IX

Op basis van ingediende zienswijzen op het voorontwerp, het advies van de monumentencommissie en Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en de uitgevoerde onderzoeken(externe link) is het Noordpoort ontwerp aangepast. Het definitief ontwerp is een abstracte kopie van de Noordpoort zonder de stadsmuren. De afmeting van de poort is een zo waarheidsgetrouw mogelijke aanname, op basis van archiefonderzoek, bouwhistorisch onderzoek en archeologisch onderzoek. Door het subtiel toevoegen van licht, geluid en reliëf op de houten balkenstructuur van de Noordpoort kan er informatie overgedragen worden. Daarnaast is er een ‘Geuzenlijn’ in het definitief ontwerp opgenomen die de aanlooproute van de Geuzen in 1572 markeert. Door tussenniveaus in de wallen te maken ontstaat er een theater setting, die gebruikt kan worden voor theater of als plek om te verblijven. Ook wordt de Dijkstraat heringericht. Omwonenden worden later dit jaar per brief uitgenodigd om over de inrichting van de straat mee te denken. De eigentijdse inrichting van Bastion IX laat zien en beleven hoe het vroeger was, zonder de monumentale vesting aan te tasten.

Beleving bastion IX

Om verder te beleven wat er op deze locatie in 1572 is gebeurd, wordt er door bureau Kinkorn in samenspraak met RO&AD Architecten gewerkt aan een ontwerp voor de kazemat. Het plan is om in de kazemat op bastion IX historische personages het verhaal van 1 april te laten vertellen. De ontwerpen zijn op 11 november 2020(externe link) gepresenteerd in de commissie BZM en op 24 november 2020(externe link) in de gemeenteraad behandeld.

Bekijk hier de presentatie van RO&AD en Kinkorn terug(externe link).

Alle plannen samen zorgen ervoor dat bastion IX een plek wordt om samen te komen en meer te kunnen leren over de geschiedenis.

Op de hoofdideeën is op onze Facebook-pagina aan de hand van sfeerbeelden een reactie gevraagd. Vervolgens is RO&AD Architecten in april 2019 met de opdracht gestart. Door te spreken met omwonenden, verenigingen, leden van de klankbordgroep en historische deskundigen hebben zij vervolgens verschillende ideeën ontwikkeld. Deze ideeën zijn in november 2019 teruggekoppeld aan de selectiecommissie, klankbordgroep en omwonenden. De feedback hierop is verwerkt in één hoofdidee, dat in januari 2020 en in aangepaste vorm in juni 2020 aan de betrokkenen is voorgelegd. Vervolgens is het ontwerp in diezelfde maand in de Brielse Tafel pop-up store tentoongesteld. Hier was er de mogelijkheid om suggesties, ideeën en vragen achter te laten in de ideeënbox. De vragen zijn door Ad Kil beantwoord in de onderstaande video, die in augustus 2020 is laten zien tijdens de informatieavond in ’t Dijckhuis.

Voorontwerp aangepast

Eind 2020 zijn de benodigde vergunningen ter inzage gelegd. Hierop zijn 53 zienswijzen ingediend. De meeste indieners zijn het eens dat de historisch belangrijke plek opgewaardeerd moet worden, zodat je het verhaal van 1 april 1572 kunt ervaren. Een veel gehoord bezwaar van de indieners is dat de voorgestelde planontwikkeling de monumentale waarden van de locatie te veel aantast. Over deze monumentale waarden zijn ook vragen gesteld door de monumentencommissie en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Om deze reden zijn diverse onderzoeken uitgevoerd en is het Noordpoort ontwerp - op basis van de resultaten van de onderzoeken - op meerdere punten aangepast. De meest zichtbare aanpassing is het verwijderen van beide zijkanten van de poort.

Het proces

In de zomer van 2018 zijn ideeën voor bastion IX via een creatieve sessie opgehaald bij de klankbordgroep, omwonenden, ondernemers, bestuurders en vrijwilligersorganisaties. Iedereen kon zich aanmelden voor de klankbordgroep via de oproepen in de krant, facebook en de gemeentelijke website. Uit de sessies kwamen de volgende hoofdideeën:

  • poort die toegang bood tot de binnenstad nabouwen;
  • maaiveld verdiepen, zodat de nog aanwezige fundatie in het zicht komt;
  • maken van halve treden in bestaand talud (tribune), zodat het gebruikt kan worden voor theater, vertelfestival etc;
  • het verbeelden van het rammen van de poort.

Vervolg

Het college van burgemeester en wethouders heeft de definitieve omgevingsvergunning verleend op 29 april 2021. Van donderdag 6 mei 2021 tot en met donderdag 17 juni 2021 lag de omgevingsvergunning en de daarbij bijbehorende stukken ter inzage. Belanghebbenden konden van vrijdag 7 mei 2021 tot en met donderdag 17 juni 2021 een beroepschrift hiertegen indienen bij de Rechtbank Rotterdam (sector bestuursrecht).